به گزارش
پهره؛ نقش فرهنگ در جامعه انسانی در واقع فرهنگ مجموعه پیچیده ای از معارف، اعتقادات، هنرها، صنایع، فنون، اخلاق، قوانین و تمام عادتها، روابط و ضوابطی است که فرد آن را از جامعه خود فرا میگیرد و در برابر آن تعهداتی را برعهده دارد.
نظام فرهنگی به عنوان مجموعه پیچیده و بهم پیوسته ای از عناصر فرهنگی، یکی از عوامل مهم شکل دهنده رفتارهای انسانی است، فرهنگ در عین حال، کیفیت روابط افراد جامعه خود را تنظیم می کند.
فرهنگ امری تاریخی و مربوط به گذشته نیست بلکه جنبه عملکردی دارد و با حال دارای ارتباط حیاتی است.
کودک زبان جامعه و پدر و مادر و اعمال و رفتار ویژه طایفه، قشر و طبقه خود را می آموزد.
ولی انسان بنابر ویژگی های جسمانی، فکری روانی در چارچوب رعایت آنچه از جامعه خود آموخته است باقی نمی ماند و بدین ترتیب ثبات در هیچ یک از جنبه های فرهنگی یافت نمی شود و فقط فرهنگهای مرده ثابت هستند، فرهنگ گرچه خط مشی کلی برای رفتار فراهم می سازد اما مجال هایی نیز وجود دارد که انسان ها، خلاقیت، تخیل و آمادگی ساختن و درست کردن چیزها را باید از خود بروز دهند.
نقش آموزش و پرورش در انتقال فرهنگ جامعه
سلامت و پویایی جامعه تا حد زیادی به وجود افرادی وابسته است که برای مشارکت در امور اجتماعی و سیاسی، احساس تعهد و مسئولیت کنند و برای تصمیم گیری و عمل در عرصه های اجتماعی از آگاهی و مهارت لازم برخوردار باشند.
به عبارت دیگر افراد جامعه باید جامعه پذیر شوند، جامعه پذیری فرآیندی است که طی آن فرد، ارزشها، هنجارها و رفتارهای مورد قبول جامعه را به عنوان عضوی از آن آموخته و بر مبنای آنها اعمال و فعالیت های خود را تنظیم میکند.
از آنجا که جامعهپذیری و پذیرش ارزشها و هنجارهای حاکم بر جامعه، ذاتی و انتسابی نیست، دستگاه تربیتی جامعه وظیفه جامعهپذیری و آشنا کردن نسل جدید با ارزشها و هنجارهای حاکم و به طور کلی فرهنگ جامعه را برعهده دارد.
بنابراین یکی از وظایف مهم آموزش و پرورش، انتقال میراث فرهنگی به دانش آموزان است.
در حقیقت مدرسه نه تنها در این مورد نقش انتقال دهنده را به عهده دارد، بلکه تفسیر و ترجمه فرهنگ جامعه به عهده آن است.
نظام آموزش و پرورش میتواند از طریق برنامههای درسی فرصت و امکان مناسب را برای درونیسازی ارزشها و هنجارهای فرهنگی فراهم سازد و برای تحقق این امر آموزش و پرورش لازم است، درک درستی از نیازهای فرهنگی جامعه داشته باشد.
به قلم فرشته عسکری، استاد دانشگاه
انتهای خبر/