بازار بورس؛ گرفتار دلالان/صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشكل دلال بازی را حل نمی کند

 
وی با بیان این که مشکل بورس و نظام بانكي ذاتي است، ادامه داد: طبق تعريف، كار «بازار بانك محور» تامين مالي كوتاه مدت و كار بازار سرمايه (بورس) تامين مالي بلند مدت است. اگر در تعريف دو بازار، از تفاوت بعد زماني آن صرف نظر كنيم، يعني صرف نظر از اينكه تامين مالي براي كوتاه مدت يا بلند مدت باشد، ذات هر دو بازار يكي است.
 
این کارشناس با اشاره به این که دو عامل وجود سود تعييني و نه تحققي در بازار بانكي (پولي) و حاشيه سود كاذب خريد و فروش اوراق سهام با فعل دلالي در كشور ما باعث شده كه اين دو بازار از هم تفكيك شوند، افزود: در اقتصاد سرمايه داري ربوي نيز وجود ربا در بازار بانكي و حاشيه سود كاذب خريد و فروش اوراق سهام با فعل دلالي عامل اين جدايي دو بازار است.
 
وی تصریح کرد: اگر هدف از تاسيس بورس سرمايه گذاري بلند مدت باشد، خريد و فروش كوتاه مدت فقط بايد باعث انتقال مالكيت شده و در اين انتقال نبايد سود كاذبي خلق شود، زيرا از ديدگاه اقتصاد اسلامي خريد برگ سهام دربازار اوليه سرمايه گذاري است و نقل و انتقال برگ سهام در بازار ثانويه ديگر سرمايه گذاري نيست و فرقي با نقل و انتقال پول ندارد و پول نيز هزينه فرصتي ندارد.

ارزش دارايي و سرمایه مردم در انتظار نوسانات شدید 
 
به گفته شیخی، اگر اين دو سود بي مبنا حذف شوند، سود بانكي حاصل سرمايه گذاري تحققي يعني همان نرخ بازدهي داخلي سرمايه و حاشيه سود بازار بورس نيز سود حقيقي سرمايه گذاري يعني نرخ بازدهي داخلي سرمايه خواهد بود، پس در عمل دو بازار ذاتاً يكي مي شوند. در بازار هاي مالي اعم از بانكي و بورس اگر بخواهند به همین نحوه ادامه بدهند، مانند بازار ارز هر از گاهی باید منتظر نوسانات شدید ارزش دارايي و سرمایه مردم در آن باشیم.
 
وی با بیان این که ابزارهایی که برای تنظیم بازار ارز و بورس انتخاب کرده‌اند کارساز نیست، افزود: مشکل بورس وجود بازار ثانویه یعنی پدیده دلال‌بازی در این بازار است، بورس زانو گاه و موقوفی برای دلال بازی شده و با سرمایه مردم بازی می‌شود.
 
این استاد دانشگاه اذعان کرد: در مورد مديريت سهام عدالت اگر بخواهند با این ترتیب آن را به‌ صورت بلوکی، غیر بلوکی، با مدیریت مستقیم صاحبان سهام یا مدیریت غیر مستقیم با وساطت شرکت ها و صندوق های ویژه یا در قالب صندوق‌ها به‌ دست بورس بسپارند و با پدیده بورس بازی با دارایی مردم بازی شود و دست به دست بچرخد، وجود شرکت ها تنها التیامی بر خسران دارایی است و فقط ریسک افت ارزش را کاهش می دهد.
 
به گفته وی، برخی هم به دلیل همین نوسانات و دلالی ها وسوء مدیریتی‌ها از طریق دلالان کلاه سرشان رفته و سهامشان را از دست دادند. با وجود این بورس بازی قمارگونه نظام سالمی مشاهده نمی شود تا راجع به نسخه‌ پیشنهادی موافقت یا مخالفت کنیم و بگوییم امر خوب یا بدی است.

 بورس بازی و تبانی‌ در بازار
 
شیخی با تاکید بر این که با وجود این بورس بازی و تبانی‌های در بورس و وجود دلال‌ها آخر و عاقبتی برای نظام بورس نمی‌توانیم تصور کنیم، تصریح کرد: بورس باید طبق منویات اسلامی پیدا شود، یعنی بازار ثانویه حذف و دست دلالان قطع شود و بازار مرجع و مکانی برای مشارکت عرضه کننده پس انداز برای سرمایه گذاری، به تقاضا کنندگان پس انداز یعنی بنگاههای اقتصادی باشد.
 
وی بیان کرد: بورس هم مانند بانک‌های سرمایه‌گذار باید محلی برای سرمایه‌گذاری اشخاص در پروژه‌ها و فعالیت‌های حقیقی اقتصادی و مرجع خرید مجدد سهام هم باید خود صادرکننده برگ سهام باشد. نه دست به دست شدن بین دلالان، مبنا باید خرید و فروش سهام بین شرکت (پذيره نويس) صادر کننده سهام با خریدار دست‌اول باشد.
 
این کارشناس اقتصادی گفت: بورس فقط باید به بازار اولیه بورس متكي باشد و بازار ثانویه را حذف کنیم تا سود حقیقی عادلانه بین سرمایه‌گذار و سرمایه پذیر تقسیم شود. در اين صورت خريدار با عودت سهام خود به مرجع صادر كننده (بنگاه اقتصادي) مي تواند بابت مدت زماني كه مالكيت آن را به عهده داشته باشد، نسبتي از نرخ بازدهي سالانه را مطالبه و كناره گيري كند.
 
وی اضافه کرد: سپس بنگاه مي تواند به متقاضي سهام ديگري واگذار كند، در وضعیت فعلی حاشيه سود قیمتی سهام با بازده واقعي سهام قاطی شده و حباب حاشیه سود بر بازار حاکم است، به طوری که حاشیه سود واقعی مغلوب موج حاشیه قیمتی (خريد و فروش)سهام شده و بیش از ۹۰ درصد  ریسک را بر خریدار اصلی در بازار اولیه تحمیل می کند.

۹۰ درصد سود بورس سهم دلالان
 
شیخی اذعان کرد: در حالت عادی حتی بخش اعظم این حاشیه مرکب سود، حتی ۹۰ درصد آن را نصیب دلالان بازار بورس می‌ کند و درصد کمی از آن دست سرمایه‌گذار را می‌گیرد. در مقابل هم اگر نرخ سود در نظام بانکی تحققی باشد و حاشیه سود در بازار بورس هم تحققی و در فضای بازار اولیه شکل بگیرد هیچ تفاوتی بین بازار سرمایه و بانکی وجود نخواهد داشت.
 
وی اظهار کرد: مشکل ما هم در بازار سرمایه و هم در بازار بانکی این است که حاشیه سودها کاذب بوده، هيچكدام به اصل و ريشه خود يعني «تولید در بخش حقیقی» وصل نیست و به صاحبان اصلی سرمایه هم نمی‌رسد و به دست دلالان می‌رسد. نرخ سود بانکی تعیینی و شبه رباست و حاشيه سود در بورس نیز آمیخته به حباب قيمتي خريد و فروش ظالمانه دلالان و کاذب است.
 
به گفته این استاد دانشگاه، بازار بورس نيز همچون بازار كالاها و خدمات جولانگاه دلالی شده است. اگر شاخص کل ارزش بازاری سهام بورس را با شاخص اسمی سهام مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که چه حبابی شکل‌گرفته و این حباب ناشی از دلال‌بازی است.
 
وی تصریح کرد: تغيير مديريت بورس يا تزريق منابع پول بيشتر از منابع بانكي و ديگر منابع براي بازار گرمي فقط قطر اين گردباد پولي را بيشتر و بيشتر کرده و وسعت بلع حاشيه هاي سود بيشتري را براي دلالان فراهم مي كند، بنابراین با اين راه حل هاي اخير فقط هزينه بيشتري را بر منابع عمومي و دارايي مردم تحميل خواهد كرد.
 
شیخی خاطرنشان کرد: متاسفانه در مقابل هر باختي، بردي نيز وجود دارد. با اين راه حل ها برنده دلالان و بازنده دولت و عموم مردم صاحبان خرده سرمايه در بورس خواهند بود.
 
انتهای پیام/