به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «
پهره»، به نقل از خبرگزاری «
عصرهامون» سیستان سرزمین بادهای ۱۲۰ روزه و تالابهای خشکیده، امروز بیش از هر زمان دیگری به توجه و اقدام جدی دولت نیاز دارد، این منطقه که زمانی یکی از قطبهای اقتصادی و زیستمحیطی ایران بود، اکنون با چالشهای متعدد زیستمحیطی، اقتصادی و اجتماعی دستوپنجه نرم میکند.
ریزگردها کابوس تنفسی مردم سیستان
وضعیت اکنون در خشکی تالاب هامون و بادهای موسوم به بادهای ۱۲۰ روزه، باعث افزایش ریزگردها در منطقه شده است، آلودگی ناشی از این پدیده به مشکلات تنفسی، کاهش کیفیت زندگی و تعطیلی مدارس منجر شده است.
پدیده ریزگردها در سیستان به معضلی جدی برای ساکنان این منطقه تبدیل شده است. بهعنوان نمونه، در دو روز گذشته، ۱۲۴ نفر از شهروندان به دلیل مشکلات تنفسی و چشمی ناشی از طوفان و ریزگردها به مراکز درمانی مراجعه کردهاند که از این تعداد، ۳۵ نفر بستری شدهاند.
علی خمر در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی «
عصرهامون» بیان کرد: ما بیش از نیمی از سال را با طوفان گردوخاک و ریزگردها دستوپنجه نرم میکنیم، این شرایط زندگی را برای ما بسیار سخت کرده و سلامت ما و خانوادههایمان را تهدید میکند. از مسئولان درخواست داریم که برای کاهش ریزگردها و بهبود وضعیت هوا چارهای بیندیشند.
این شرایط بحرانی نیازمند توجه جدی و اقدامات مؤثر از سوی مسئولان برای کاهش اثرات منفی ریزگردها بر سلامت و زندگی مردم سیستان است.
راهکارهایی که دولت باید برای این معضل در نظر گیرد به تأمین حقآبه ایران از سد کمالخان در افغانستان برای جلوگیری از خشکی منابع آبی و اجرای طرحهای بیابانزدایی با کاشت درختان مقاوم و تثبیت شنهای روان همچنین تأمین تجهیزات پزشکی و بهداشتی برای کاهش اثرات آلودگی هوا بر سلامت مردم را دارد.
تالاب هامون رؤیای احیا
یکی دیگر از مطالباتی که برای مردم سیستان بسیار مهم و حیاتی است، تالاب بینالمللی هامون که روزگاری منبع درآمد و حیات منطقه بود، اکنون به طور کامل خشک شده است، این حقآبه این تالاب از رودخانه هیرمند توسط سد کمالخان قطع شده و محیطزیست منطقه را با بحران مواجه کرده است.
تالاب هامون که روزگاری منبع حیات و رونق اقتصادی منطقه سیستان بود، به دلیل خشکسالیهای پیاپی، سوءمدیریت منابع آبی و عدم همکاریهای بینالمللی با افغانستان در تخصیص حقآبه، به بحرانی بزرگ برای مردم این منطقه تبدیل شده است.
حمید علیاحمد در گفتگو با خبرنگار ما بیان کرد: تالاب هامون که نه فقط یک منبع طبیعی بود، بلکه قلب تپنده زندگی ما محسوب میشد، خشکشدن آن باعث ازبینرفتن کشاورزی، دامداری، و حتی شغلهای مرتبط با صنایعدستی شده است. گردوغبار ناشی از خشکی هامون، زندگی ما را به کابوس تبدیل کرده است.
ما از دولت انتظار داریم که برای احیای هامون و گرفتن حقآبه قانونی از افغانستان اقدام کند. چرا باید مردم سیستان قربانی بیتوجهی مسئولان شوند؟ اگر تالاب احیا شود، بسیاری از مشکلات اقتصادی و زیستمحیطی ما هم حل خواهد شد. این رؤیا نباید فقط در حد حرف باقی بماند."
این گلایهها نشان میدهد که احیای تالاب هامون از اصلیترین خواستههای مردم سیستان است و نیاز به اقدامات جدی و همکاری منطقهای دارد.
راهکارهایی که برای زنده کردن هفتمین تالاب جهان باید در نظر بگیرند، تقویت دیپلماسی فعال برای احیای حقآبه هیرمند و همچنین اجرای طرحهای لایروبی و ایجاد کانالهای آبی برای انتقال آب است و جلب همکاری سازمانهای بینالمللی برای تأمین منابع مالی و فناوری احیای تالاب باید در نظر گرفته شود.
منطقه آزاد سیستان بهشت فرصتهای نیمهتمام
منطقه آزاد سیستان که قرار بود موتور محرک توسعه اقتصادی این منطقه باشد، با پروژههای نیمهتمام و عدم جذب سرمایهگذاران مواجه است باید با تکمیل پروژههای زیرساختی مانند راهآهن، بنادر خشک و شهرکهای صنعتی و ارائه مشوقهای مالیاتی برای جذب سرمایهگذاران و برگزاری دورههای آموزشی برای توانمندسازی نیروی انسانی محلی برای آن هم از طرف دولت اقداماتی صورت گیرد.
منطقه آزاد سیستان که به عنوان یک طرح بزرگ برای توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال در منطقه مطرح شده است، از دید بسیاری از مردم به دلیل عدم تحقق وعدهها و نیمهتمام ماندن پروژهها، به «بهشت فرصتهای نیمهتمام» تبدیل شده است.
از سالها پیش وعده ایجاد منطقه آزاد سیستان داده شد و ما امید داشتیم که با اجرای این طرح، مشکلات اقتصادی و بیکاری کاهش یابد. اما حالا بعد از گذشت چندین سال، هیچ تغییری را در زندگی خود حس نکردهایم. بیشتر پروژهها نیمهتمام ماندهاند و زیرساختهای منطقه حتی برای جذب سرمایهگذار هم آماده نیست.
فاطمه میرشکار مادر دو جوان بیکار با مدرک تحصیلی ارشد با درخواست از مسئولین در گفتگو با خبرنگار ما بیان کرد: جوانان اینجا هنوز بیکار هستند و برای گذران زندگی مجبورند مهاجرت کنند، ما از مسئولان میخواهیم که بهجای شعار، اقدام عملی انجام دهند و پروژههای که شهید جمهور در گام آخر اتمام آن بود را به سرانجام برسانند.
این گلایهها نشاندهنده ناامیدی مردم از عدم پیشرفت ملموس این طرح و نیاز به مدیریت جدیتر برای تحقق اهداف منطقه آزاد سیستان است.
در نهایت سیستان که زمانی یکی از پویاترین مناطق ایران بود، اکنون در شرایطی بحرانی قرار دارد. برای نجات این منطقه، نیاز به همکاری همهجانبه دولت، مردم و سازمانهای بینالمللی وجود دارد. اجرای برنامههای منسجم و عملیاتی میتواند سیستان را دوباره به قطب زیستمحیطی و اقتصادی کشور تبدیل کند.