بازارهای داخلی و خارجی در تسخیر سوزن دوزی ماشینی و چاپی/فرصت صادرات سوزن دوزی بلوچ در انتظار حمایت

به گزارش پایگاه خبری پهره؛ آمیخته شدن هنر سوزن دوزی بلوچ با گوشت و پوست زنان و دختران بلوچ مربوط به تاریخچه هزاران ساله آن است.
شاید نتوان سند دقیقی از تاریخچه هنر سوزن دوزی ارائه کرد اما در خصوص قدمت و معرفی هنر سوزن دوزی زنان بلوچ می توان به این بسنده کرد که در آثار کشف شده، بر روی سفال های مربوط به هزاره پنجم و ششم قبل از میلاد اشکالی هندسی مشابه نقوش دست زنان بلوچ دیده می شود و همچنین به اعتقاد برخی پژوهشگران و بر اساس شواهد موجود نقوش سوزن دوزی بلوچ قرابت و نزدیکی خاصی با نقوش سنگ نگاره های پیش از تاریخ دارد که همین قدمت سوزن دوزی باعث شده بر جذابیت و اعتبار این هنر رازآلود اضافه شود.
اکثر نقاط ایران با سوزن دوزی زنان بلوچ این منطقه آشنایی دارند و از تلفیق این هنر سنتی بر روی لباس و کالاهای مدرن و امروزی مثل مانتو، کروات، کیف، کوسن و غیره به طور چشمگیری بهره می برند.
اما در این بین  زنان سوزن دوز بلوچستان  به عنوان صاحبان هنر دغدغه فروش راحت و شناساندن انواع متنوع آن را در دارند.

خانم کلکلی از زنان سوزن دوز بلوچ و با تجربه منطقه بمپور شهرستان ایرانشهر گفت من و همه زنان هنرمند بلوچ آرزو داریم این هنر مطرح و دیرینه منطقه بلوچستان را با برند ایران در بازارهای جهانی ببینم.
در گذشته تقریبا همه دختران برای تهیه لباسشان از همان خردسالی در کنار مادران و مادربزرگانشان هنر سوزن دوزی را فرامی گرفتند اما رفته رفته به مدد دستگاه های سوزن دوز اتوماتیک فراگیری این هنر دیگر مثل قبل نیست هر چند که تلاش زنان باتجربه و سختکوش بلوچ برای آموزش دادن آن به نسل جوان مانع کمرنگ شدن این هنر نشده است.
کلکلی که خود کارگاه آموزش هنر سوزن دوزی در منطقه کوچک بمپور ایجاد کرده معتقد است که باید با توجه به اصالت این هنر کارگاه های گسترده تری برای آموزش علاقه مندان ایجاد و با برپایی نمایشگاه های بین المللی فرصت عرضه  و صادرات این تولید بکر ایرانی فراهم شود.
تاکنون آثار فاخر هنر دست زنان بلوچ بارها در داخل و خارج از کشور در نمایشگاه‌های مختلف در معرض نمایش و فروش گذاشته شده است که با استقبال چشمگیر علاقه‌مندان به صنعت مد و لباس ایرانی مواجه شده و از جمله این آثار می‌توان به آثار اساتید برجسته هنر سوزن‌دوزی ایران مرحوم «مهتاب نوروزی«،«زرخاتون ایرندگانی» و «شهناز ایرندگانی» که به سفارش فرح و اشرف پهلوی دوخته شده است اشاره کرد که در حال حاضر در محل دائمی نمایشگاه کاخ سعدآباد در معرض نمایش عموم قرار دارند.
 

 
محمد نعیم امینی فرد نمایند حوزه انتخابیه ایرانشهر هم اخیرا در گفت و گو با خبرگزاری خانه ملت از اهمیت صادرات هنر سوزن دوزی زنان بلوچ صحبت به میان آورده و معتقده؛ صنایع دستی ایرانشهر با توجه به مشتریان داخلی و خارجی که دارد می تواند برای اقتصاد این منطقه مثمرثمر باشد بنابراین برای صادرات صنایع دستی ایرانشهر در بازارجهانی نیازمند برند اختصاصی هستیم تا این محصولات با  کیفیت بالا در بازار جهانی عرضه شود.
سوزن دوزی بلوچ را که به جرات می توان جز میراث ماندگار قومی و معنوی زنان بلوچ برشمرد با دارا بودن جذابیت و ظرافت خاص علی رغم عدم توجه و شناساندن این هنر پردرآمد توسط نهادهای مربوطه، توانسته در صدر جایگاه صنایع دستی و میراث فرهنگی ایران زمین خودنمایی کند که اخیرا نیز این هنر فاخر نیز در آثار ملی و یونسکو به ثیت رسید.
تجارت چمدانی لباس ها و سوزن دوزی های بلوچی با توجه به شباهت فرهنگی در کشورهای حوزه خلیج فارس اتفاقی است که در حال حاضر در منطقه بلوچستان رخ می دهد اما سبک امروزی این هنر که بیشتر از تلفیق سنت و مدرنیته است جای خود را در بازارهای جهانی باز نکرده است.
 

 اما امروزه از یک طرف وفور برندهای چاپی و بی کیفیت ماشینی از محصولات سوزن دوزی که بیشتر توسط کشور پاکستان با نام سوزن دوزی بلوچ تولید و روانه بازارهای داخلی و خارجی می شود و از طرف دیگر عدم توجه به معرفی و بازاریابی این محصول منحصربفرد توسط نهادهای دولتی مربوطه ، باعث شده تا زنگ خطر کوچ نقوش دست دوز از البسه زنان بلوچ گوش دلسوزان و علاقمندان به فرهنگ و هنر ایران زمین را آزار دهد و هنر اصیل سوزن دوزی در بازارهای داخلی و خارجی جای خود را به محصولات ماشینی بی کیفیت با مارک جعلی سوزن دوزی بلوچ بدهد.
مدت ها پیش کشور همسایه پاکستان به قابلیت های جهانی شدن صنعت سوزن دوزی و استعدادهای موجود در این هنر منحصربفرد پی برده و در سالهای دهه پنجاه این کشور با راه اندازی کمپانی های تولید مواد اولیه محصولات سوزن دوزی و تولید و دوخت و دوز لباس های بلوچی توانست یکی از قطب های موثر در صنعت سوزن دوزی باشد و با بازاریابی و شناساندن هنر سوزن دوزی توانست جای پای خود را در عرصه مد و لباس در بازارهای جهانی باز نماید.
محمد بهروز عيسی زهی کارشناس وقت حوزه صادرات سازمان ميراث فرهنگی سيستان و بلوچستان در گفت و گویی که قبلا با خبرگزاری جام جم آنلاین انجام داده بود با اشاره به این که ما در تولید مشکل نداریم بلکه نبود صنعتگران و تعاونی های فعال مانع موفقیت در حوزه صادرات سوزن دوزی بلوچ شده است گفته بود افرادی که اقدام به دوخت و توليد این محصول می کنند به دليل نداشتن سواد تجاری از یکسو و مشکلات مالی از سوی دیگر، توان معرفی و صدور کالای خود را به صورت عمده به دیگر کشورها ندارند؛ این در حالی است که دولت می تواند با حمایت از این بخش و از طریق فرستادن صنعتگران به نمایشگاههای خارج از کشور به معرفی این محصول کمک کند.
انتهای پیام/